Henry Ford’dan One Ford’a
Ford markası, kuruluşu olan 1903 yılından bu yana daima endüstriyi inovasyonları ile teşvik etti. Bunların başında elbette uygun fiyatlı otomobilin kilometre taşı sayılan Model T geliyor. İlk yarım yüzyıllık tarihine 50 milyon adetlik üretim sığdıran Ford, 1959 yılında ürettiği Ford Galaxie modeli ile birlikte çok geniş bir otomobilsever kitlesinde marka sadakati oluşturmuştu.
Ford otomobil şirketi, Henry Ford tarafından Highland Park, Michigan, A.B.D.’de 16 Haziran 1903 tarihinde kuruldu. Michigan’da iş dünyasına adım atan, otomotiv sektörü lideri Ford Motor Company 6 kıtada, 200 pazarda araç üretimi ve dağıtımı yapmaktadır. Dünya genelinde yaklaşık 325.000 çalışanı ve 110 fabrikasıyla FordMotor Company’nin ana ve bağlı otomotiv markaları Aston Martin, Ford Jaguar, Land Rover, Lincoln, Mazda, Mercury ve Volvo’dur. Otomotivle ilgili hizmet kuruluşları Ford Motor Credit Company ve Hertz’i de kapsıyor.
Ford oldukça yüksek sayıda üretime geçerken; endüstrinin de genel anlamda gelişmesinde büyük rol oynamıştır. 12 kişinin 28.000 dolar yatırım yaparak kurduğu Ford günümüzde en çok otomobil satan marka konumuna gelmiştir. Henry Ford’un şirket ve fabrika çalışanlarının da otomobil sahibi olabilme olanağı sunarak geliştirdiği Ford Model T 1908 yılında piyasaya sunulmuştur. Henry Ford’un seri üretim metodunu bulması üretim hızının artmasına ve maliyetleri düşürmesiyle beraber 1913 yılında 12.5 saat olan şasi üretimi, 2 saat 40 dakikaya düşmüştür. 1918 yılında ise, ülkedeki arabaların yarısı Model T olmuştu. Bunun yanı sıra, bu modelin fabrika çıkış renginin siyah olmasının sebebi de siyah boyanın en hızlı kuruyan boya olmasıydı. 1927 yılında Model T yerini Ford Model A’ya bıraktı.
Birinci dünya savaşı sonrasında yaşanan Amerika’daki büyük çöküntü döneminde ise, Amerika’daki tüm şirketlerde olduğu gibi Ford da bir çöküntü yaşadı ve birçok fabrikasını kapatmak zorunda kaldı ve işçileri de işsiz kaldılar.
İkinci Dünya Savaşı döneminde tank üreterek şirket ayakta kalmaya çabalarken, savaş sonrasında Ford tekrar eski günlerine dönmeye başladı.
1955 yılında, halka açık bir şirket olan Ford, sonraki yıllarda Kanada, Meksika, İngiltere, Almanya, Brezilya, Arjantin, Avustralya, Güney Afrika ve Türkiye başta olmak üzere birçok ülkede fabrikalar açtı. Devam eden 50 yılda hiç ivme kaybetmeyen Ford, 50’nci yılından günümüze kadar 300 milyon adedin üzerinde üretime imza attı.
Henry Ford’un inovatif yönü bugün One Ford stratejisi altında sürüyor. Bu yaklaşım doğrultusunda Ford, her biri kendi sınıfında lider kalite, yakıt ekonomisi, güvenlik, akıllı tasarım ve değer katan global araçlar üretiyor. Yine aynı yaklaşımla Ford artık etkin ve esnek üretim gerçekleştirmek üzere Tek Üretim planı uyguluyor. Bu sayede bir yandan en iyi uygulamalar standart hale getirilirken diğer taraftan da büyüyen pazarlarda üretim artıyor ve yeni araçların daha küresel platformda üretilip satılmasına imkân veriyor. Tek Üretim Planı ile satışa sunulan küresel ürünler, tüketiciler için daha kaliteli ve daha uygun maliyetli olma anlamına geliyor.
Ford’un merkezi günümüzde Dearborn, Michigan, ABD’de bulunmaktadır. Teknoloji ve ürün geliştirme alanlarında çıtayı yükselterek müşterilerinin yaşantılarına katma değer sunmayı hedefleyen Ford, inovatif ve sınıf lideri teknolojilerin yanı sıra tasarım ve yeni motor teknolojileriyle donatılan binek ve ticari araçlarla bugüne kadarki en geniş ürün portföyüne ulaşacak. Yeni strateji doğrultusunda, 15 yeni küresel model önümüzdeki 5 yıl içerisinde Avrupa pazarında satışa sunulmuş olacak.
FORD OTOSAN’IN KURULUŞU
1959 öncesi: Vehbi Koç, 31 Mayıs 1926 tarihinde Ankara Ticaret Odası’na ‘Koçzade Ahmet Vehbi Ticarethanesi’ adıyla kayıt yaptırır. Yaklaşık bir yıl sonra, Ankara’da tanınmaya başlar ve Ankara Ticaret Odası İdare Heyeti Başkanlığı’na seçilir. Aklında, otomobil ticareti de yapmak vardır. Babasını razı edene kadar aralarında bir hayli tartışma geçer. Babası sonunda, izin vermezse çok kırılacağını görür, o güne kadar yaptığı işlerde başarılı olduğunu da dikkate alarak “evet” demek zorunda kalır. Vehbi Koç, 1928’de Ford acenteliğini açar. Bu acentelik, 1959 yılında Otosan’ın kuruluşu ile ‘Türkiye otomotiv tarihi’ne damgasını vuracak yeni bir dönemin de başlangıcı olacaktır.
1938 yılında Koç Ticaret A.Ş. kurulur…
Koç Topluluğu’nu meydana getiren girişimlerin temeli ve gelişme merkezi olan şirketin bir özelliği de çalışanlarını kâra ortak eden ilk Türk şirketi olmasıdır. Bu dönemde yabancı temsilcilikler alınır.
Ankara ve İstanbul’da işlerini geliştirerek, piyasa bilgisini artıran Vehbi Koç, bazı yabancı temsilcilikleri aldıktan sonra ilk Avrupa ve Amerika seyahatlerini gerçekleştirmiştir. Bu geziler kendisinin ticari ufkunu genişletmiş ve gelecekteki gelişmeleri sezerek yeni atılımlar yapma noktasına getirmiştir. Türk halkının ihtiyacını karşılayacak bazı malların üretimi için yerli bilgi ve teknolojinin yetersiz olduğunu görerek dış ilişkiler kurma yoluna girmiştir. Bu dönemde lisans anlaşmaları yaparak bilgi ve teknoloji açığını kapatacak girişimleri üstlenmiştir.
Vehbi Koç, devam etmekte olan savaşı Amerika ve müttefiklerinin kazanacağını öngörür. Amerika savaşı kazanınca ticaretin serbest olacağını, büyük iş imkânlarının çıkacağını ve de Amerikan mallarının daha kaliteli olduğunu düşünmesi sebebi ile temsilcilik almaya karar verir.
1944 yılında savaşın da bitmesi ile yeni atılımlar gündeme gelir. İlk adım Amerika’da bir şirket kurmak olur ve 25 Nisan 1945 New York General Elektrik binasında ABD’deki ilk Türk şirketi olan Ram Commercial Corporation kurulur.
Üzerinden bir yıl geçmeden Konya, Nevşehir, Eskişehir, Çorum, Kastamonu, Sivas, Erzincan, Erzurum, Siirt, Muş, Van, Hakkâri, Diyarbakır, Mardin Ford Acentelikleri de bağlanır.
1946 yılında Vehbi Bey bir seyahat öncesinde aldığı “Çin’e doğru yola çıkmış olan 272 askeri kamyon, oralarda durumun karışıklığı nedeniyle, isteyene satılacaktır…” şeklindeki mektubu aldığında bu araçlara talip olur. Bununla birlikte hem Türkiye’nin dört bir yanından Ford acentelikleri bağlanır hem de Ford Motor Company’nin dikkatini çeker ve ilişkiler kuvvetlenir. Ve 1949 yılında Ford İstanbul bayiliği de Koç Ticaret A.Ş.’ye verilir.
Marshall yardımları… Türkiye Sınaî ve Kalkınma Bankası’nın kuruluşu… Yeni Dış Ticaret Rejimi… Yabancı sermayeyi teşvik kanunu… Liberasyon..Bu değişimle birlikte 1954 yılında, Koç, Ford’un Türkiye’deki cirosunun %80’ini gerçekleştirir hale gelir.
1956 yılında Ford’un 34 Yakın-Doğu ülkesinin bayileri arasında açtığı bir yarışmada Ford Ankara Bayi birinci olur ve Vehbi Koç Amerika’ya davet edilir. Vehbi Koç Amerika’ya bir montaj fabrikası raporu ve dönemin Başbakanı Adnan Menderes’in bu konudaki destek mektubuyla gider. Bu toplantıda Henry Ford II’nin isteği ile çekilen fotoğraf, Türkiye otomotiv sektörünün başlangıcını hatırlatan bir simge olur. Vehbi Koç’a, bugüne kadar hiçbir ülkede uygulamadıkları bir formülle ‘Dealer Assambler’: Montaj Hakkına Sahip Bayi formülüyle, bir montaj fabrikası kurulması için yeşil ışık yakılır. Formül Türkiye’deki, sayısı az da olsa tüm bayileri de kapsar. Fabrikada üretilecek malların yüzde 85’i, Koç Grubu tarafından pazarlanması koşulu ile formül uygulanır.
1959 ve sonrası: 1959 yılında Otosan AŞ kurulur ve ilk fabrikanın temelleri atılır. İstanbul fabrikasında üretim 1960 yılında Ford Consul otomobil ve Ford Thames montajı ile başlar. 1965 yılında tam 17 sene sürecek D1210 Ford Kamyon üretimi başlar. Üretiminin son bulduğu 1983 yılına kadar 56.124 adet D1210 üretim bandından iner.
Ford Motor Company ve Otosan arasındaki ilk lisans anlaşması Ford’un Otosan ile ilişkilerinde dönüm noktası 1977 yılında imzalanan lisans anlaşması ile başlar. Bu anlaşma ile Otosan, D-1210 Ford kamyonu ile Transit serisinin Türkiye’de imal ve satış hakkı ile motorların yerli olarak üretim iznine sahip olur. Ayrıca Anadol ve Transit motorları ile arka aks ve şanzımanlarının imal hakkı da elde edilmiş olur.
OTOSAN TARİHİNDE YENİ DÖNEM
3 Ekim 1997 tarihinde imzalanan bir anlaşma ile Ford ve Otosan hisselerini eşitler. Böylece Otosan A.Ş. yeni ismiyle Ford Otomotiv Sanayi A.Ş., yani Ford Otosan ortaya çıkmış olur.
Ford Otosan Kocaeli Fabrikası Projesi: 1997 yılında Yeni Kocaeli Üretim Sahası projesi 650 milyon dolarlık yatırımla gerçekleştirilir ve Türk Otomotiv sektörünün tek seferde gerçekleştirilen en büyük yatırımı olur. Türkiye Cumhuriyeti 9. Cumhurbaşkanı Süleyman Demirel’in de tam desteğini alan Ford Otosan Kocaeli Fabrikası’nın temeli 1998’de atılır. Türkiye’nin yaşadığı ekonomik krize denk gelse de, Nisan 2001 tarihinde yapılan törenle Ford Otosan Kocaeli Fabrikası’nın açılışı Mesut Yılmaz, Rahmi M. Koç ve Jack Nasser tarafından gerçekleştirilir.
1998-2000 yıllarında Amerika’da deneyim kazanan 100 kadar Ford Otosan mühendisi 2002 Ocak ayından itibaren Kocaeli Fabrikası’ndaki yerlerine taşınır. 6 ay gibi kısa bir süre sonunda Transit Connect seri üretimine başlanır. 5 Temmuz 2002 tarihinde dünyada sadece Türkiye’deki Ford Otosan Kocaeli fabrikasından üretilen Transit Connect’i Avrupa’daki ilk durağı İngiltere’ye götürecek 2 Ro-Ro gemisi, Kocaeli fabrikasının yeni açılan Yeniköy İskelesi’nden törenle yola çıkar. Aynı yıl, Ford Otosan ileriki yıllarda da devam ettireceği pazar liderliğini 24.171 adet araç satışıyla ilk kez elde eder.
Seri üretimine başlandıktan bir yıl sonra, dünyada sadece Kocaeli tesislerinde üretilen Transit Connect “Yılın Ticari Aracı”2003 ödülünü kazanır. 2005 yılında Ford Otosan 1.000.000. araç üretimini gerçekleştirir. 1.000.000. araç olan Ford Transit, Ford Otosan Yönetim Kurulu Başkanı Rahmi M. Koç ve Ford Avrupa Başkanı Lewis Booth tarafından üretim bandından indirilir.
2007 yılında “Yılın Ticari Aracı” ödülünü bu kez Ford Transit alır. Ford Otosan ürünlerinin Avrupa ve diğer pazarlardaki başarısı iç pazardaki başarısı ile katlanarak Ford Otosan’ı ihracat pazarının lideri yapar. 2010 yılında Ford Otosan Tüm bayi teşkilatı ve yan sanayileriyle 50. Yılını kutlamıştır. Transit’in 6 milyonuncusu Türkiye’de Ford Otosan tarafından üretilmiştir. Ford Otosan 9’uncu kez Türkiye Otomotiv Pazarı lideri olmuştur.
2011 yılında yüzde 15,6 pazar payı ile Türkiye otomotiv pazarında 10’uncu kez ard arda liderlik başarısı göstermiştir. Ford markası, Türkiye’nin 63 ilinde en çok satan otomotiv markası olmuştur. Ford Finans markası altında kredi kullanan müşteri sayısı 100 bini aşmıştır. Ford Otosan, 2011 yılında Türkiye pazarındaki güçlü performansıyla, Avrupa’da başta İngiltere olmak üzere 39 ülkeyi geçerek Ford’un en yüksek pazar payına sahip olduğu ülke olmuştur.
Anasayfa'ya Dön
YORUM YAZIN
Max. 255 karakter girebilirsiniz
Yorumunuz Alınıyor
Boş Yorum Gönderemezsiniz
YORUMLAR
Hiç Yorum Yok