Sinem Mercan

İÇİMİZİ FERAHLATAN MADEN SUYU

Türkiye, maden suyu kaynakları bakımından çok kaliteli ve zengin olmasına rağmen, tüketimde gelişmiş ülkelerin oldukça gerisinde kalıyor.  Maden suyu tüketiminde sınıfta kalan Türkiye’de, tüketimi artıracak en önemli unsur ise tanıtım faaliyetleri…

Maden suyu, çözünmüş haldeki mineral ve gaz içeren kaynak sularının ortak adı. Halk arasında genellikle soda ile karıştırılan maden suyu, içerdiği tüm mineraller ve karbondioksit gazı ile birlikte yeraltındaki çatlaklardan yol bularak yeryüzüne çıkar ve tamamen doğaldır. Soda ise su ve sudan yapılan içeceklere üretim esnasında karbondioksit gazı basılmasıyla elde edilen ve tamamen yapay olan bir içecektir. Maden suyu kaynakları açısından dünyanın en zengin ülkelerinden biri olan Türkiye’nin, ne yazık ki maden suyu tüketimi oldukça az. Tüketimin az olmasının en önemli nedeni ise tanıtım yetersizliği. Ülkemizde daha çok ilaç niyetine tüketimin revaçta olduğu maden suyunda, son yıllarda yapılan tüketiciyi bilinçlendirme ve tanıtım çalışmaları sebebiyle, 1999’da kişi başı 1 litre olan tüketim, 2015 yılında 10 litreye ulaşmış.

Sektörde 32 üretici bulunuyor 2008 yılında 340 milyon litre düzeyinde gerçekleşen maden suyu tüketimi, 2009 yılında krize rağmen %5 oranında büyüyerek 360 milyon litre düzeyine ulaşmış. 2015 yılında ise 675 milyon litre civarına çıkmış…

Sektörde Sağlık Bakanlığından ruhsatlı 32 maden suyu üreticisi bulunuyor. Bu firmaların sadece 12 tanesi ulusal boyutta faaliyet göstermekte olup diğerleri bölgesel bazda çalışmalarını yürütmüyor. Maden suyu ithalatımıza bakacak olursak da yok denecek kadar az olduğunu görüyoruz. İhracatta da durum pek iç açıcı değil, %3 civarında bir ihracat söz konusu. Bu düşüklüğün nedeni ise navlun maliyeti olup bununla ilgili bir destek alınamaması…

Maden suyu tüketimi en çok Avrupa'da Maden suyu dünyada ambalajlı su pazarı içinde değerlendirilen bir segment. Dünya ambalajlı su pazarı yaklaşık 256 milyar litre büyüklüğünde olup tüketimin %24 ‘ü Batı Avrupa’da, %18’i Kuzey Amerika’da ve %7’si ise Doğu Avrupa’da gerçekleşiyor. Ancak Batı Avrupa ve Kuzey Amerika pazarları doygunluğa ulaşmış durumda… Ambalajlı su tüketimi, dünya ortalamasında 35 litre iken Batı Avrupa’ya gelindiğinde 120 litreye çıkıyor.

Dünya ambalajlı su pazarından gazsız sular ve kaynak suları kısmı, maden sularına göre daha hızlı büyüyor. Maden sularının ambalajlı su pazarındaki payı %16.

Dünya maden suyu tüketiminde %75 pay ile Avrupa ilk sırada yer alıyor. İtalya, bu bölgede en büyük ambalajlı su pazarı olarak göze çarpıyor. Kişi başına yıllık ambalajlı su tüketimi 205 litre. Bu pazarın %17’si maden suyu olup; kişi başına maden suyu tüketimi de 35 litre. İkinci büyük ambalajlı su pazarı ise Almanya… Kişi başına yıllık ambalajlı su tüketimi 150 litre civarında olup bu pazarın %57 si maden suyu. Almanya’da kişi başına maden suyu tüketimi de 85 litre. MADEN SUYU ÜRETİCİLERİ DERNEĞİ (MASUDER): Maden suyu tüketimi 2015 yılında 10 litreye ulaştı Levent Sungur, Maden Suyu Üreticileri Derneği (MASUDER) Genel Sekreteri Maden suyunun Türkiye’de diğer içecek gruplarına göre tüketimde ve üretimde aldığı pay nedir?

Kaynak bakımından çok zengin bir ülke olmamız ve üretim imkanlarımızın da yapılan yatırımlar sonucu kapasitesinin çok artmasına rağmen tüketim miktarına göre üretim yapılmaktadır. Diğer içecek grupları ile karşılaştırıldığında ise, tüketiminin %37’si gazlı ürünlerden oluşuyor. Yaklaşık 3.3 milyar litre gazlı içecek tüketimi içinde maden suyunun tüketim miktarı 673 milyon litre. Gazsız içeceklerin ise 4.2 milyar litresi paketlenmiş su, 1.1 milyar litresi meyve suyu, 600 bin litresi ise ayran olarak tüketiliyor.

Maden suyu sektöründeki sorunlar nelerdir? Bu kapsamda dernek olarak Türkiye’de maden suyu sektöründeki sorunları çözmek ve sektörü geliştirmek amacıyla hangi adımları atıyorsunuz?

Sektörün en büyük sorunlarından biri maden suları ile ilgili gerekli araştırmanın yapılmadan verilen beyanatlarla basında bilgi kirliliği oluşturulmasıdır. Ayrıca; firmalardan tesislerin gayri safi hasılatının %1 oranında idare payı alınmaktadır. Halbuki akışkanın kullanıldığı doğal maden suyu tesisinde maden suyu üretiminin dışında su, meşrubat ve/veya meyve suyu gibi diğer alkolsüz içeceklerde üretilmektedir. Tesislerin gayri safi hasılatının %1’i tutarında idare payının alınması dışında diğer ticari faaliyetlerinden de idare payı alınması şeklinde yorumlanabileceğinden kanunun maksadı aşılmaktadır. Bunun dışında doğal maden suyu üretim maliyetinin %80’i ambalaj malzemelerinden (şişe, kapak, etiket, shrıng, mürekkep, strec sarma, karton koli) oluşmaktadır. Alınan bu %1’lik payın ambalaj malzemeleri dahil hesaplanması sektöre aşırı yük getirmektedir. Bu nedenle bu payın ‘ambalaj malzemeleri maliyetleri düşüldükten sonra geriye kalan hasılatın %1’i şeklinde olması gerekmektedir.

Avrupa Gümrük Birliği Anlaşmasında olduğu gibi diğer üçüncü ülkelere yapılacak ticari ikili anlaşmalarla ihraç edilecek maden suları ve aromalı maden sularına %100 vergi muafiyeti uygulanması ve nakliyat navlun iadesi verilmesidir.

Kullanılan ambalajlarla ilgili geri kazanım hedefleri her yıl artmakta ve 2015’te % 48 olan geri kazanım hedefi 2020 yılında %60 olarak verilmektedir. Ambalaj kullanıcısının üzerinde olan bu toplam içine ambalaj üreticilerinin de dahil olması gerekmektedir.

Sağlık Bakanlığı tarafından revize edilen ‘‘Doğal Mineralli Sular hakkındaki yönetmelikle geri dönüşümlü olarak kullanılan ve üzerinde fırınlanmış etiket bulunan cam şişelerin etiket bilgileri değiştikçe şişe üzerine uygulanması talep edilmektedir. Bu etiketlerin silinmesi teknik olarak mümkün olmadığı için piyasadaki milyonlarca şişenin imhası istenmektedir ki bu büyük oranda hem ülke ekonomisine hem üreticiye zarar verecektir. Bu maddenin yeni şişe siparişi esnasında yeni etiket bilgileri ile baskı yaptırılacaktır” şeklinde değiştirilmesini talep etmekteyiz.

Ambalajlı su satış yerleri ile ambalajlı su nakil araçlarının tabi olacağı usul ve esaslar tebliği özellikle polikarbonat damacanalara yönelik hazırlanmasına rağmen maden sularının da dahil edilmesi ve tebliğde yer alan bazı hükümlerin fiili alanda uygulama zorluğu ile iller arasında tebliğin yorumlama ve uygulama farklılıklarının olması da diğer bir olumsuzluktur.

Maden suyu ilaç niyetine kullanılıyor Ülkemiz, dünyanın en kaliteli maden sularına sahip. Ancak tüketim olarak gereken noktanın çok gerisinde… Bunun sebebi nedir? Maden suyu halka yeterince tanıtılmıyor mu? Bu doğrultuda nasıl bir tanıtım faaliyeti planlanması gerektiğini düşünüyorsunuz?

Kaynak bakımından zengin olmamıza rağmen ne yazık ki maden suyu tüketimimiz azdır. Bu az tüketimin birçok nedeni olmakla beraber en önemli neden maden suyunun tanıtım yetersizliğidir. Türk insanı maden suyunu sadece hazmı kolaylaştırıcı bir içecek olarak tanımakta ve bir nevi ilaç niyetine kullanmaktadır. Derneğimizin kurulması ile beraber yapılan tüketiciyi bilinçlendirme ve tanıtım çalışmaları ile bu yanlış alışkanlık değişmeye başlamış ve tüketiciler maden suyu içme alışkanlığı edinmeye başlamışlardır. Son senelerde sektör büyük gelişme kaydetmiştir. Örneğin 1999’da kişi başı 1 litre olan tüketim 2015 yılında 10 litreye ulaşmıştır.

•Sektörde geri dönüşümlü şişeden geri dönüşsüz şişeye geçiş.

•Altılı ambalajların maden suyu tüketimini arttırması.

•Sağlık bilincinin giderek daha çok önem kazanması.

•Meyve aromalı maden sularının pazara girişi.

•Firmaların yatırım atağına geçmesi.

•Rekabetin ürün çeşitlenmesini sağlaması,

Bu gelişmenin ve tüketimin artmasının arkasındaki önemli etkenlerdir.

Maden suyu ve soda halk arasında genellikle karıştırılır, ikisinin de aynı şey olduğu zannedilir. Aslında birbirinden oldukça farklılar. Bize her ikisi arasındaki bu farkları açıklar mısınız?

Kısaca maden sularının tanımını yapmak gerekirse; “Yer kabuğunun farklı derinliklerinde, uygun jeolojik şartlarda doğal olarak oluşan bir veya daha fazla kaynaktan yeryüzüne çıkan ya da mekanik usullerle çıkartılan, erimiş mineral içeriği  1000mg/lt. ve üzerinde olan ve doğal karbondioksit ihtiva eden diğer bileşenleri ile tanımlanan, tüm özellikleri ile kirlenmeye uğramamış olan fizyolojik ve tedavi edici etkinliği bilimsel olarak kanıtlanmış soğuk ve sıcak sulardır. Kısacası doğal madensuyu doğal bir mineral deposudur. Soda ise, içilebilir özellikteki suya karbondioksit gazı eklenerek elde edilen ve tamamen “yapay” olan bir içecektir.

225 maden suyu kaynağımız var

Türkiye’de tespit edilmiş ne kadar maden suyu kaynağı bulunuyor? Günlük boşalım miktarı ne kadar? Bu potansiyelin yüzde kaçı değerlendiriliyor?

Ülkemizde tespit edilmiş 225 maden suyu kaynağı bulunduğu ifade edilmektedir. Kaynak envanteri çalışmasına göre günlük maden suyu boşalımı 63 milyon litredir. Potansiyelin yaklaşık %4’ü değerlendiriliyor.

Son yıllarda meyve aromalı maden suları piyasaya girmeye başladı. Bu maden sularının pazara girmesi neticesinde maden suyu satışlarında geçmiş yıllara göre bir artış söz konusu oldu mu?

Temmuz 2001 tarihli yönetmelik ile meyve aromalı maden sularının piyasaya sunulmasının önü açılarak, sektörde ürün çeşitliliğinin sağlanması ile ilgili yasal altyapı oluşturulmuştur. Meyve aromalı ürünlerin maden suyu pazarındaki payı %24 civarındadır. Meyve aromalı maden suları ile sektörde ürün çeşitliliği sağlanırken, değişik yaş gruplarında aktif maden suyu tüketicisi haline gelmesi olanağı ortaya çıkmıştır. Yapılan araştırmalar sonucunda meyve aromalı maden suyu tüketiminde gençlerin önemli potansiyel oluşturduğu görülmektedir. Daha çok erkeklerin tercih ettiği maden suyunun son yıllarda özellikle kadın tüketicilerde de yaygınlaşmasında meyve aromalı maden sularının etkisi bulunmaktadır.

BEYPAZARI: Meyve aromalı maden suları sektöre canlılık getirdi Beypazarı Maden Suyu Yönetim Kurulu Başkanı Niyazi Ercan Markanızdan ve sektörde bulunduğu konumdan kısaca bahsedebilir misiniz? 

Beypazarı Maden Suyu olarak 58 senedir sektördeyiz ve işimizin gerekliliklerini en iyi şekilde yerine getirmeye çalışıyoruz. Maden suyu dolum tesisi olarak kalitemiz ve güvenilirliğimiz ile sektörde bir numarayız. Her zaman için kaliteyi bozmadan üretim yapmak birinci hedefimizdir. Türkiye piyasasında yüzde 27’lik paya sahibiz ve saatte 300 bin şişe dolum kapasitesi ile birlikte üretimde de lider firmayız.

Son yıllarda meyve aromalı maden suları piyasaya girmeye başladı. Siz de meyve aromalı maden suyu üretiyor musunuz? Meyve aromalı maden suyunu ürettikten sonra satışlarınızda bir artış söz konusu oldu mu?

Meyve aromalı ürünlerin maden suyu pazarındaki payı %24 civarındadır. Meyve aromalı maden suları ile sektörde ürün çeşitliliği sağlanırken, değişik yaş gruplarında aktif maden suyu tüketicisi haline gelmesi olanağı sağladı. Meyve aromalı maden suları diğer gazlı ürünlere de sağlıklı bir alternatif oluşturuyor. Bu yenilik sektöre elbette canlılık getirdi. Firmamız için önemli olan maden suyunun doğallığını bozmadan aroma ile birleştirebilmekti. Mineral değerleri ile oynamadan %100 doğal aroma kullanarak meyve aromalı çeşitlerimizi ürettik. Şu anda 7 çeşit meyve aromalı maden suyumuz mevcut. Yakın bir zamanda farklı bir çeşidimiz daha olacak.

Gelecek projeleriniz ve planlarınız hakkında bilgi alabilir miyiz? Hedefinizde global marka olmak var mı? Bu hedefe yönelik nasıl bir iletişim stratejisi yürütüyorsunuz?

Beypazarı maden suları şu anda dünyanın birçok ülkesine yaptığı ihracatlar ile global bir marka diyebiliriz. Tabi ki daha çok ülkede daha fazla pazar payı alarak, Türk maden suyunun herkes tarafından kullanılacak olması en büyük hedefimiz.

Türkiye'de maden suyu bilinci istenilen düzeyde değil Maden suyunun ne gibi yararları var? Halkımız bu yararların yeterince farklında olup istenilen oranda maden suyu tüketiyor mu?

Maden suları mineraller bakımından zengin besinler, vücudumuzda hücrelerin sağlıklı olabilmeleri ve fonksiyonlarını yerine getirebilmeleri için minerallere ihtiyaç duyarlar. Beypazarı maden suyunun içeriğinde bulunan demir, hastalıklara karşı direnci artırır, yorgunluğu azaltır ve kanın kırmızı hücrelerinin oksijenlenmesini sağlar. Yine içindeki kalsiyum da kemik ve dişlerin oluşmasında, sağlıklı olmasında son derece faydalı… Doğal maden suları böbrek ve idrar yolarında taş oluşumunu önlemeye yardımcıdır. İdrar yolu enfeksiyonlarında özellikle bikarbonat, magnezyum ve kalsiyum içerikli yüksek mineralli maden suları iltihabı geriletici etki gösterirler. Boşaltım sisteminin birçok hastalığın da böbrek fonksiyonlarını destekleme ve geliştirme amacıyla bolca doğal maden suyu içilmesi temel önlemlerdendir. Türkiye’de maden suyu bilinci istenilen düzeyde maalesef değil. İnsanlar sağlıklı yaşam için tüketilebilecek vücudun sıvı ve mineral dengesini sağlayacağının bilincinde maalesef değiller.  Bu nedenle 2015’te Türkiye’de yıllık maden suyu tüketimi kişi başı 10 litre olarak açıklanırken bu oran Avrupa ülkelerinde yaklaşık çok daha yüksek. İtalya’da kişi başı maden suyu tüketimi 170, Belçika’da 136, Fransa’da 130, Almanya’da 120 ve İspanya’da 110 litre. Sektörde dünya birincisi olan Brezilya’da ise kişi başı maden suyu tüketimi ortalama 65 litre olarak biliniyor. ULUDAĞ: Irak, Ortadoğu pazarında yükselişimizi sürdürüyoruz

Uludağ İçecek Pazarlamadan Sorumlu Genel Müdür Yardımcısı Murat Zengin

Markanızdan ve sektörde bulunduğu konumdan kısaca bahsedebilir misiniz? 

Türkiye’nin en büyük içecek firması Uludağ İçecek’in tarihi maden suyu ruhsatının alındığı 1912 yılına dayanmaktadır. İlk işletme ruhsatı, adı henüz Keşiş Dağı Maden Suyu iken alınan şirketimizin bugünkü ismini ve yapısını kazanması, 1930 yılında Mehmet Hakkı (Erbak) ile olmuştur. Uludağ İçecek olarak, “Uludağ” ana markası altında 6 kategori, 18 alt marka, 38 değişik ürün ve 118 farklı ambalajımız ile iç ve dış pazarlarda faaliyet gösteriyoruz.

Gelişimci ve yenilikçi anlayışımızı temsil eden ürünlerimizin başında; 100 yılı aşkın süredir aynı kaynakta şişelediğimiz Uludağ Doğal Maden Suyu, meyve aromalı doğal maden suyu Uludağ Frutti, meyve sulu doğal maden suyu Uludağ Frutti Extra, özel tasarımlı kobalt mavi şişesinde hafif içimli doğal maden suyu Uludağ Premium, geçtiğimiz yıl Premium segmentte tüketicilerimize sunduğumuz Uludağ Premium Doğal Kaynak Suyu, efsane lezzetiyle Efsane Uludağ Gazozu ve çeşitleri, ev yapımı tadıyla Uludağ Limonata, sektörde fark yaratmamızı sağlayan Uludağ Mandalina, Uludağ Çilek, Uludağ Greyfurt ve Uludağ Orman Meyveleri ve enerji içeceği pazarında yer alan Deep ve Fazz markalarımız geliyor. Maden suyunda %9.6’lık pazar payıyla üçüncü sırada bulunuyoruz, aromalı maden sularında ise %26,5’lik payla birinciyiz.

2015 yılı sonundaki ciromuz 450 milyon TL seviyelerine ulaşmıştır. Önümüzdeki yıl da on yılı aşkın süredir devam ettirdiğimiz büyümeyi sürdürmek elbette ki öncelikli hedefimiz. Bugün, 5 kıtada toplam 40 ülke ile bayilik sistemi ile çalışıyoruz. 2016 yılında da hedefimiz bu ülkeleri artırarak yolumuza devam etmek.

Maden suyunun ne gibi yararları var? Halkımız bu yararların yeterince farklında mı? Maden suyunda kişi bazlı tüketim bakımından Türkiye ve diğer ülkeler arasında nasıl bir durum söz konusu? 

Maden suyu yerkabuğunun çeşitli derinliklerinde uygun jeolojik şartlarda doğal olarak oluşan ve minimum 60 yıla yayılan yolculuğu sırasında içeriğindeki mineralleri bünyesinde toplayan, kaynaktan yeryüzüne, kendiliğinden veya teknik usul ile çıkartılan doğal mineralli sulara denir.

Maden suları kalsiyum, bikarbonat, klorür, magnezyum, sodyum ve potasyum gibi vücut için önemli birçok mineral içerir. Terle sıvı ve elektrolit kaybının arttığı için yaz aylarında; ayrıca spor yapanlar ve sık seyahat edenler için de iyi bir sıvı kaynağıdır. İçeriğindeki bikarbonat, böbrekleri, idrar yollarını ve mideyi korur. Safra kesesi ve pankreas fonksiyonlarını destekler, kabızlığa da iyi gelir. Kalsiyum; kemik, kalp-damar sağlığı ve sinir uyarı iletimi, magnezyum; kalp, kas ve sinir sağlığı ve enerji üretimi, sodyum; su-elektrolit ve asit – baz dengesi, sindirim desteği, uyarı iletiminde yaşamsal işlevler görür. Özellikle kadınlara osteoporozun önlenmesi ve tedavisinde, ergenlik döneminde ise kemik sağlının korunmasında faydalıdır. Yüzü temizlemek veya yüzü maden suyu ile yıkamak cilt için de iyi bir seçimdir.

Ülkemiz maden suyu kaynakları açısından oldukça zengin ancak ne yazık ki maden suyunun faydaları açısından bilinçli olduğumuz söylenemez. Maden suyu genellikle sindirim faydası açısından tercih ediliyor. Sıklıkla da soda ile karıştırılıyor. Avrupa Birliği ülkelerinde kişi başına ortalama yıllık 150 litre maden suyu tüketimi varken maalesef bizim ülkemizde bu oran sadece 8 litre. Son yıllarda artan sağlıklı beslenme trendinin oluşturduğu bilinçle bu oranın yükseldiğini görüyoruz ancak yine de olması gereken seviyelerde olmadığımızı söyleyebiliriz.

Maden suyunun tanıtımı yeterince yapılmıyor

Maden suyu tüketiminde diğer ülkelerin gerisinde olmamızın sebebi nedir? Maden suyu halka yeterince tanıtılmıyor mu? Bu kapsamda maden suyunun tanıtımı ve tüketimi artırmak için ne gibi çalışmalar yapıyorsunuz?

Maden suyunun faydaları ne yazık ki yeterince bilinmiyor ve sektörde tanıtımı yeterince yapılmıyor. Bu da dolaylı olarak kaynak açısından ülkemizin zengin olmasına rağmen tüketim oranlarının az olmasına neden oluyor. Halkımızdaki genel eğilim maden suyunun hazmı kolaylaştıran bir içecek olarak tüketilmesi. Bizler hem maden suyunun faydaları hakkındaki bilincin yükseltilmesi hem de kullanım alışkanlıklarını değişmesi amacıyla uzmanlarla çalışmalar yürütüyoruz. Uzman Diyetisyen Dilara Koçak ile sosyal medya kanallarımızla maden suyu hakkında bilinmesi gerekenler için videolar oluşturduk. Yine Dilara Hanım’ın rehberliğinde maden suyunu hayatımıza daha fazla sokmak için lezzetli içecek tarifleri hazırladık. Bu tarifleri tarif kartları olarak ürünlerimizle ve sosyal medya kanallarımızdan tüketicilerimiz ile paylaştık, iletişim çalışmalarımızda kullandık. Faydaların daha fazla bilinmesi amacıyla reklam ve iletişim yatırımlarımıza da bu doğrultuda devam edeceğiz.

Son yıllarda meyve aromalı maden suları piyasaya girmeye başladı. Siz de meyve aromalı maden suyu üretiyor musunuz? Bu kapsamda aromalı maden suyunu ürettikten sonra satışlarınızda bir artış söz konusu oldu mu?

Ürün gamı olarak oldukça zengin bir içecek firması olduğumuzu rahatlıkla söyleyebiliriz. Portföyümüzde Uludağ Frutti meyve aromalı maden sularımız ve Uludağ Frutti C Max C vitaminli maden sularımız dışında yine sektöre kazandırdığımız önemli bir yenilik olan doğal maden suyundan üretilen meyve sulu maden sularımız mevcut. Uludağ Frutti Extra da hem şişesi hem de farklı lezzetleriyle tüketicilerin, özellikle gençlerin beğenisini kazandı. Bu ürün için reklam kampanyalarımızda genç hedef kitleye hitap edecek şekilde ilerliyoruz. Piyasaya sunduğumuz bu yenilik satışlarımıza da yansıdı, daha önce de belirttiğimiz gibi aromalı maden sularında ilk sırada yer alıyoruz. Aromalı maden sularımız gerek yurt içinde gerekse yurt dışında oldukça talep görüyor. Özellikle son dönemlerde Irak, Ortadoğu pazarında yükselişimizi sürdürüyoruz.

Türkiye'nin en çok markalı içecek ihracatı yapan firmasıyız Gelecek projeleriniz ve planlarınız hakkında bilgi alabilir miyiz? Hedefinizde global marka olmak var mı? Bu hedefe yönelik nasıl bir iletişim stratejisi yürütüyorsunuz?

Türkiye’nin en büyük ulusal içecek firması olarak global bir marka olma hedefiyle çalışıyoruz. 100 yılı aşkın deneyime sahip köklü bir markayız. İçecek sektöründe bilgi birikimimiz oldukça sağlam. İnovasyona önem veriyoruz. Türkiye’nin bugün en çok markalı içecek ihracatı yapan firması konumundayız. 1975 yılından bu yana Almanya’da faaliyet gösteriyoruz. Bugün Irak’ta Ulusal TV kanallarında Uludağ Frutti reklamlarımızla yer alıyoruz. 40 ülkede farklı ürün gruplarımızla yer alıyoruz. Ortadoğu’da zengin mineralli yapıya sahip olan bizim gibi farklı bir içecek firması yok. Uludağ olarak önümüzdeki dönemlerde de ihracat rakamlarımızı artırıp, fırsat gördüğümüz pazarlarda büyüme hedeflerimize odaklanacağız.

Maden suyu sektöründeki sorunlar nelerdir? 

Fiyat rekabetinin sektörün genel ve önemli bir sorunu olduğu görüşündeyiz. Fiyatın tüketici tarafında önemli olduğunu düşünürsek bu durum zayıf müşteri sadakati de yaratıyor. Maden suyunun kar marjı özellikle diğer içeceklere göre çok düşük, bu durum firmaların yatırım yapmasını zorlaştırdığı gibi maden suyunun sektörde büyümesini de engelliyor. Ayrıca Türkiye’deki maden suyu tüketiminin genel olarak yemeklerden sonra mideyi rahatlatmak üzere tüketiliyor oluşu mineral yönden oldukça zengin olan maden suyu farkındalığının az olduğunu gösteriyor. Maden suyunda iletişim tarafında yasal olarak kısıtlamaların olması da bu farkındalığı yaratmada bize zorluk çıkarıyor. KRİSTAL: Maden suyu tüketimindeki bilinç her geçen gün artıyor

Kristal Maden Suyu Pazarlama ve Satış Müdürü Bayram Altuntoprak

Markanızdan ve sektörde bulunduğu konumdan kısaca bahsedebilir misiniz?

Doğal maden suyu fabrikamız Edremit / Balıkesir ilçesinin Altınoluk bölgesinde Kaz Dağları’ndadır. Burası dünyanın oksijen bakımından ikinci zengin bir bölgesidir. Ürün markamız “Kristal Doğal Mineralli Maden Suyu”dur. Sade maden suyunun yanında, meyve aromalı maden suyu çeşitlerimiz de mevcuttur. Elmalı, limonlu, vişneli çeşitlerin yanı sıra C vitamin takviyeli maden suyu çeşitlerimiz de vardır. Firmamız sadece maden suyu üretimi yapmamaktadır. Meşrubatın bütün çeşitleri (kola, portakal, gazoz, enerji içeceği, soğuk çay, soğuk kahve vb.) ve Kristal doğal kaynak suyu üretimimiz vardır. Bunlardan dolayı maden suyu üretimi, satışı ve pazar payı sürekli dalgalanma göstermektedir.

Firma stratejisi olarak bir dönem yoğunluğunuzu enerji içeceğine verdiyseniz, o dönem maden suyu gerilemektedir. 2016 yılı Kristal Maden Suyu için yatırım yılı oluyor. Üretim hatları hem yenilenmekte hem de kapasite artırımına gidilmektedir. En büyük yeniliği de maden suyu kategorisinde yeni bir ürün çıkararak yaptık. Rival markası ile doğal maden suyundan, nane, limon, papatya ve zencefil karışımlı bir ürün yaptık. Diğer aromalı maden sularından farklı olarak mesela aroması yerine zencefil ekstraktı koyduk. Ayrıca üründe sofra şekeri kullandık. “Rival Yemekten Sonra”  ismi ve “Her Yemekten Sonra Bir Yemekten Sonra” sloganı ile pazara çıktık. Kısa bir süre olmasına rağmen çok beğenildi.

Maden suyu tüketiminde diğer ülkelerin gerisinde olmamızın sebebi nedir? Maden suyu halka yeterince tanıtılmıyor mu?  Bu kapsamda maden suyunun tanıtımı ve tüketimini artırmak için ne gibi çalışmalar yapıyorsunuz?

Bu bir kültür ve tüketim alışkanlığı meselesi… Aynı oranlar sütte, yumurtada ve ette de var. 15 -20 yıl öncesine göre daha bilinçli ve doğru tüketim var. Ve bu bilinç her geçen gün artmaktadır. Halk, maden suyunu yemeklerden sonra içilen ve asidinden dolayı yediğimizi eriten bir içecek olarak biliyordu. Bu tamamen yanlış bir bilgidir.

Maden suyunda asit yoktur. Halkımızın asit diye kastettiği karbondioksittir. Bu yanlış tabir yıllarca meşrubatlar için de kullanılır. Halk arasında “asitli” denilen içeceklerde aslında kastedilen, içeceğin içindeki “karbondioksit” gazıdır. Karbondioksit gazı dilimiz ile temas ettiğinde geçici olarak tat algılayıcılarını uyuşturduğu için içimi kolaylaştırmaktadır. Gazlı içecek üretiminde çok özel proseslerle üretilen ve % 99,99 saflıkta gıda üretimi için özel karbondioksit gazı kullanılır.

Yemekten sonra içelim de yediğimizi eritsin diye bir tabir vardır. Buradaki haklılık sadece bir rahatlama sağlamaktadır ama yediklerimizi erittiği için değildir. Bu da şöyle olmaktadır. Yemeklerden sonra yediklerimizi eritmek için mide çeşitli asit ve enzimler salgılamaktadır. Bu işlemler sırasında midemizde gaz oluşur. Bazen bu beli bir seviyeye yükseldiğinde geğirerek atarız. Çoğu zaman da bu seviyede olmaz veya doğal yolla atmak için yeterli değildir. Maden suyunu içtiğimizde, maden suyunun içindeki karbondioksit vücut ısısı ile gaz haline geçer midede gaz yoğunlaşması ile gazı dışarı atarak rahatlarız.

Asıl maden suyu içmemizin sebepleri aşağıdaki tabloda gösterilmiştir.

Tüketiciyi bu konuda bilinçlendirmek için, afiş, broşür gibi bilgilendirici materyaller kullanıyoruz. Haber ve röportajlarla bilgilendiriyoruz. En önemlisi de büyük marketlerde tadım faaliyeti yaparak müşterilere konuyu birebir anlatmak.

Sade maden suyu meyveliye göre daha çok satılıyor

Son yıllarda meyve aromalı maden suları piyasaya girmeye başladı. Siz de meyveli maden suyunu ürettikten sonra satışlarınızda bir artış söz konusu oldu mu? Bu ürünleriniz sade maden sularına göre daha mı çok satılıyor?

Bizim de meyveli maden sularımız var. Tabi ki bu ürünler satışı artırdı. Normalde sadesini içemeyenler, sert olduğunu söyleyenler meyveli maden suyu içmeye başladılar. Meyveli ile içme alışkanlığı edinenler sonra sadesini de içmeye başlıyorlar. Sade maden suyunun satışı meyveliye oranla daha fazla.

Gelecek projeleriniz ve planlarınız hakkında bilgi alabilir miyiz? Hedefinizde global marka olmak var mı? Bu hedefe yönelik nasıl bir iletişim stratejisi yürütüyorsunuz?

Yukarıda da bahsettiğim gibi, 2016 yılı yatırım yılımız. Global marka olarak özellikle “Rival Yemekten Sonra” ürününü düşünüyoruz.

Türkiye’de kişi başı 10-15 litre maden suyu tüketiliyor

Maden suyu sektöründeki sorunlar nelerdir? Bu sorunları çözmek amacıyla hangi adımların atılması gerektiğini düşünüyorsunuz?

Bizce en büyük sorun maden suyu gibi sağlıklı bir ürünün ülkemizde halen daha yeteri kadar tüketilmemesidir. Avrupa’da kişi başı tüketim 200 litrelerdeyken, Türkiye’de ise sadece 10-15 litre arasında kalmaktadır. Bize ve sektördeki tüm firmalara düşen görev bu rakamı Avrupa seviyesine çekebilmektir.

Maden suyu ve soda arasındaki farklar nelerdir? Ayrıca maden suyunun kalitesi nasıl anlaşılır? Bahsedebilir misiniz?

Maden Suyu, içerdiği tüm mineraller ve karbondioksit gazı ile birlikte yeraltındaki çatlaklardan yol bularak yeryüzüne çıkar ve tamamen “doğaldır”. Soda ise su ve sudan yapılan içeceklere üretim esnasında karbondioksit gazı basılmasıyla elde edilen ve tamamen “yapay” olan bir içecektir. Maden suyunun kalitesi, içerisinde bulundurduğu minerallerin ve elementlerin çeşitliliği ve dengesi ile alakalıdır.