Çocuk nedeniyle işi bırakan annelerin yüzde 60'ı işe geri dönmek istiyor.

Danone Türkiye ve KAGİDER, ‘İyi ki Annem Çalışıyor’ adlı farkındalık kampanyası ile çalışan annelerin iş hayatlarına devam ederek, kendileri ve aileleri için yaratacakları değer konusunda toplumsal bilinç oluşturmayı hedefliyor. Kampanya kapsamında Ipsos Sosyal Araştırmalar Enstitüsü tarafından hazırlanan ‘Çalışan Annelerin İşe Dönüşü Araştırması’, annesi çalışan çocukların küçük yaştan itibaren kadın-erkek eşitliği algısına sahip olduklarını, annelerinin çalışmasıyla gurur duyduklarını ve onu kendilerine model olarak aldıklarını ortaya koyuyor. Çalışan annelerin çocukları okul, sosyal çevre uyumları ve daha sonra iş hayatındaki başarıları ışığında “iyi ki annem çalışıyor” diyor. Diğer yandan işten ayrılmış annelerin %60’ı işi bıraktıklarında çalışmayı özlüyor, bu süreçte kendilerine ve çocuklarına istedikleri zamanı tam olarak ayıramadıklarını belirtiyorlar. İşe dönmüş annelerin %93’ü, eşleri işe dönmüş babaların ise %87’si ise çalışan annenin çocuklarının kişisel ve sosyal gelişimleri için daha fazla imkân sunduğuna inanıyor.

 Kadın istihdamının artırılması ve özellikle çalışan annelerin iş hayatındaki sorunlarının çözümü üzerine araştırma ve uygulamalarıyla öncü bir rol üstlenen Danone Türkiye, Türkiye Kadın Girişimciler Derneği (KAGİDER) işbirliği ile yeni bir farkındalık kampanyasına imza attı. “İyi ki Annem Çalışıyor” adlı kampanya kapsamında, çocuk bakım sorumlulukları ya da farklı çevresel etmenler nedeniyle çalışmayı bırakmış anneleri cesaretlendirecek, çalışan anneleri ise iş yaşamında kalmaya teşvik edecek çalışmaların yürütülmesi hedefleniyor.

Kampanyanın hazırlık aşamasında Ipsos Sosyal Araştırmalar Enstitüsü tarafından hazırlanan “Çalışan Annelerin İşe Dönüşü” araştırması da annesi çalışan çocukların küçük yaştan itibaren kadın-erkek eşitliği algısına sahip olduklarını ve onu kendilerine rol model aldıklarını ortaya koyuyor. Araştırma ayrıca, çalışan kadınların anne olduktan sonra işe dönüşlerine dair temel sorunları saptarken, bu sorunların çözümüne ilişkin de önemli ipuçları ortaya koyuyor. 

“İyi ki Annem Çalışıyor” kampanyasının tanıtımı, Danone Türkiye Entegrasyonu Genel Müdürü Gamze Çuhadaroğlu ve KAGİDER Başkanı Sanem Oktar’ın katılımıyla düzenlenen toplantı ile yapıldı. Toplantı kapsamında, araştırma sonucunda elde edilen tespitler doğrultusunda, çalışan annelerin kendileri ve aileleri için yarattığı katma değer vurgulandı.  

Gamze Çuhadaroğlu: “Anne olunca işten ayrılma motivasyonu uzun vadede yanıltıcı”

Danone’un dünyada faaliyet gösterdiği tüm ülkelerde cinsiyet çeşitliliğini ve kadının güçlendirilmesini desteklediğini ifade eden Danone Türkiye Entegrasyonu Genel Müdürü Gamze Çuhadaroğlu, “Türkiye’de kadınların istihdam ve işgücüne katılım oranlarının artırılmasına büyük önem veriyoruz. Yaptığımız araştırmalar, kadınların işgücüne katılımı kadar işgücünde tutulmasının da önemini gösteriyor ve yeni projeler oluştururken yolumuza ışık tutuyor. Çalışan Annelerin İşe Dönüşü Araştırması’na göre kadınların çoğu hamilelik döneminde veya çocuk doğar doğmaz işten ayrılıyor. Çocuğun ilk anlarına tanıklık etmek gibi duygusal motivasyonların yanı sıra  uygun ve güvenilir çocuk bakım alternatiflerinin olmaması bu tercihi tetikleyen en önemli etken. Diğer yandan işten ayrılmış annelerin %60’ı işi bıraktıklarında çalışmayı özlüyor, bu süreçte kendilerine ve çocuklarına istedikleri zamanı tam olarak ayıramıyorlar. Anneler işi bıraktıkları ilk dönemde bir rahatlama yaşadıklarını ifade ediyor. En önemlisi hem çocuğa hem de kendilerine ayıracak bolca zamanları olduğunu düşünüyorlar. Fakat belli bir noktadan sonra ev içindeki hayatın kısır döngüsünün yorucu olmaya başladığını düşünüyorlar. Bunun yanı sıra çocuklarıyla birlikte geçirdikleri zaman da hayal ettikleri gibi olmaktan çıkıyor. Yani işten ayrılma motivasyonunun uzun vadede yanıltıcı olduğunu söyleyebiliriz” dedi.

“Çalışan anne, çocuk için olumlu bir rol model oluşturuyor”

Araştırmadan çıkan en önemli sonucun kadının çalışmasının çocuk üzerindeki olumlu etkileri konusunda annelerin ve babaların hemfikir olması olduğunu vurgulayan Gamze Çuhadaroğlu,  “Araştırmamıza göre işe dönmüş annelerin %93’ü, eşleri işe dönmüş babaların ise %87’si;  çalışan annenin çocuklarına kişisel ve sosyal gelişimleri için daha fazla imkân sunduğu görüşünü benimsiyor. Çocuk sahibi olduktan sonra işini  bırakan ve henüz işe dönmeyen annelerin %79’u ve eşi işe henüz geri dönmemiş babaların %77’si ise, annenin çalışmasının çocuklarda kadın-erkek eşitliği algısının gelişmesi için önemli olduğu düşüncesine katılıyor. Ayrıca eşi işten ayrılmış babaların %29’u da eşlerinin işe dönerek iyi bir rol model olmalarını istiyor” dedi.

“Annesi çalışan çocuklar kadın-erkek eşitliği algısına sahip”

Diğer taraftan araştırmanın ilk aşamasında niteliksel bir arka plan çalışması da yapıldığını söyleyen Çuhadaroğlu: “Bu çalışma kapsamında anneler, çocuklar ve gençlerle derinlemesine görüşmeler gerçekleştirildi.  Bu görüşmeler sonucunda da annesi çalışan çocukların kadın ve erkeklerin eşit olduğu konusunda daha belirgin bir algıya sahip oldukları, annelerinin çalışmasıyla gurur duydukları ve onu kendilerine model olarak aldıkları ortaya çıktı. Ayrıca çalışan kadınların, anne olduklarında çocuklarına daha geniş eğitim ve sosyal imkanlar sunabildiklerini de görüyoruz. Bu açıdan da çocuklarını iş hayatına katılmaya teşvik ediyorlar. Annenin çalışması, öz güveninin artmasına, eğitimini hayal ettiği bir kariyere dönüştürmesine, kişisel tatminin ve hayat doyumunun artmasına yardımcı olur. Mutlu anne eşittir mutlu çocuk demektir. Çocuğun da annesinin her açıdan sağlıklı ve mutlu olmasına ihtiyacı var. Dolayısıyla çalışan kadınların ekonomiye yaptıkları katkı kadar toplumsal gelişimin hızlandırıcısı konumunda bulunduklarını bir kez daha görmüş olduk” şeklinde konuştu.

 “Anne baba dostu politikalar tüm iş dünyasında benimsenmeli”

Araştırmanın sonuçlarından yola çıkarak KAGİDER işbirliği ile “İyi ki Annem Çalışıyor” adlı farkındalık kampanyasını hayata geçirmeye karar verdiklerini belirten Çuhadaroğlu şunları söyledi: “ Bu kampanya ile hem çocuk bakım sorumlulukları nedeniyle çalışmayı bırakmış anneleri cesaretlendirmeyi hem de çalışan anneleri ise iş yaşamında kalmaya teşvik etmeyi hedefliyoruz. Çünkü biliyoruz ki mutlu bir çocuk yetiştirmek için annelerin kendinden vazgeçmesine gerek yok. Unutmamalıyız ki anneler; huzurlu, mutlu ve hayattan zevk alan bireyler olduğu sürece çocuklar da iyi olacaktır.

Biz de bu kampanya kapsamında KAGİDER ile birlikte anne baba dostu politikaların tüm iş dünyasında uygulanması için çeşitli çalışmalar yürüteceğiz ve örnek uygulamalar ile rehberlik edeceğiz.”

Sanem Oktar: “Kadınların potansiyelinden yararlanmadan müreffeh Türkiye olmaz”

KAGİDER Yönetim Kurulu Başkanı Sanem Oktar ise şunları söyledi:

“Bütün ülkelerde, özellikle de Türkiye gibi büyümekte ve kalkınmakta olan ülkelerde kadınların istihdama katılımı büyük önem taşıyor. Eğer ülke olarak hedeflerimize varacaksak, çocuklarımız ve onların çocukları kalkınmış ve müreffeh bir Türkiye’de yaşayacaksa; ülke nüfusunun yarısının, yani kadınların potansiyelinden de yararlanmak zorundayız. Ne yazık ki, TÜİK verilerine göre ülkemizde çalışma yaş aralığında bulunan 29.6 milyon kadının ancak 8.3 milyonu çalışıyor. Kadınların istihdama katılımı %28 düzeyinde kalıyor. Eğer Türkiye’de kadınlar ve erkekler ekonomiye eşit katılsaydı kişi başına düşen Gayri Safi Milli Hâsılamız bugün %30 oranında daha büyük olacaktı.” 

İş hayatına girmiş, istihdam edilen kadınları orada tutmakta da ülke olarak zorlandıklarını vurgulayan Oktar yapılan araştırmaya göre işten ayrılan kadınların % 49’unun hamileyken işi bıraktıklarını hatırlattı.

“Kadınların işgücüne katılımı kadar işgücünde tutulması da önemli”

Araştırmaya göre çocuk bakım sorumlulukları nedeniyle işten ayrılan kadınların uygun koşulların sağlanması durumunda işe dönme konusunda istekli olduklarına dikkat çeken Oktar, “Kreş imkanı sağlansa işe hemen geri dönerdim diyen kadınların oranı ise %60. Bu sonuçlar gösteriyor ki kadınların istihdama katılması kadar işgücü içinde tutulması da önemli. Uygun koşulların sağlanması noktasında hepimize önemli sorumluluklar düşüyor” diye konuştu.

 “Çalışan Annelerin İşe Dönüşü” başlıklı araştırmanın ortaya koyduğu verilerle bu konuda yol haritasını belirlediklerini kaydeden Sanem Oktar sözlerini şöyle sürdürdü:

“Uygun çocuk bakım seçeneklerinin bulunmaması, iş yerinde annelerin hayatlarını kolaylaştırıcı önlemler alınmaması gibi nedenler işten ayrılan kadınların bu durumunu maalesef kalıcılaştırıyor.

Oysa bizim hamilelik ve doğum sonrası işten ayrılan kadınları tekrar iş hayatına kazandırmamız gerekiyor. Yapılması gerekenler belli; işyerinde kreşe, esnek zamanlı çalışma imkânına ve en önemlisi anlayışlı ve destekleyen yöneticilere ihtiyacımız var.

Gayet net görülüyor ki işverenler bu yönde adımlar atarsa kadınların işe geri dönmeleri yolunda da önemli bir mesafe kat edilmiş olacak.  Bu alanda kamuya düşen görevlerin yanı sıra, tüm kurumlar ve şirketlere düşen görevler de var. Kadınların iş yaşamına geçişlerini kolaylaştırmak hepimizin ortak sorumluluğudur. İş dünyası da bu alandaki sorumluluklarını yerine getirmelidir.”

İşe dönen anneler kendilerini daha değerli hissettiklerini söylüyor

Araştırma, işin getirdiği sosyal statünün kadınlar için önemini ve ev dışında bir hayatta var olmanın kadınlara iyi geldiğini de ortaya koyuyor. Çocuk nedeniyle işten ayrılan kadınların %58’i işi bıraktıktan sonra sosyal çevrelerinin ciddi oranda azaldığını belirtirken, işe dönmüş annelerin %70’i ev dışında da bir hayatları olduğu için kendilerini daha değerli hissettiklerini söylüyor.

Anne ve babaların kreş hizmetine ayırabilecekleri aylık ortalama bütçe 600 TL

Araştırmaya göre işten ayrılan annelerin %73’ü çocuklarına kendilerinin bakmak istediklerini belirtiyor. Çeşitli faktörlerin yanı sıra uygun ve güvenilir çocuk bakım alternatiflerinin olmaması da bu tercihi tetikliyor. İşe dönmüş annelerin %54’ü çalışmadıkları dönemde maddi imkanları yeterli olsa kreş veya bakıcı alternatiflerini değerlendirecek olduklarını söylüyor. Anne ve babaların kreş hizmetine aylık ayırabilecekleri bütçe ise ortalama 600 TL.