İnsan ömrünün uzamasıyla birlikte, bireylerin emeklilik döneminde geçirecekleri süre de artıyor. Özellikle yaşam standardı beklentisinin en hızlı arttığı OECD ülkelerinden biri olan Türkiye’de ortalama yaşam süresi, emeklilik yaşı ve emekli olarak geçirilecek süreler dikkate alındığında, kişisel ihtiyaçlara uygun bir emeklilik planının yapılması giderek daha hayati bir önem kazanıyor. 2007 yılında Ak Emeklilik ile Aviva Emeklilik ve Hayat’ın birleşmesiyle kurulan AvivaSA, tasarruf bilincini yerleştirmeyi hedefleyen çalışmaları ile Türkiye’de bireysel emeklilik ve hayat sigortası sektörünün önde gelen şirketlerinden biri olarak dikkat çekiyor. 2014 yılı Kasım ayında halka arz olan şirket, aynı zamanda, Türkiye’de BES başladıktan sonra halka arz olan ilk emeklilik ve hayat sigortası şirketi. The Brand Age’in bu sayısında AvivaSA Emeklilik ve Hayat Pazarlama ve Geliştirmeden Sorumlu Genel Müdür Yardımcısı Emre Günerman ile AvivaSA’nın dünden bugüne gelişimini,  son yıllardaki tasarruf oranlarındaki artışı ve büyüme hedeflerini konuştuk.  AvivaSA ne zaman kuruldu? Kısaca kuruluş hikâyesinden bahseder misiniz? AvivaSA, 2007 yılında kurulmuş bir marka. Aviva ve Ak Emekliliğin birleşmesi ile oluştu. Kısa sürede başarı elde eden ve bilinirliği artan bir marka haline geldi. Marka dediğimizde bizim şirket ismimizle marka ismimiz aynı, bu nedenle bizim için şirketimiz eşittir markamızdır. Bu da istikrarlı bir şekilde yatırım yapmayı gerektiren bir konu. Yatırımlarımızı da reklam, halkla ilişkiler ve dijital platformlar üzerinde gerçekleştiriyoruz. Özellikle dijital platformlarda oldukça aktifiz.  Çok iyi yönetilen bir facebook sayfamız var. Ayrıca linkedIn ve twitter'da da mevcut hesaplarımız var. Ana reklam kampanyalarımız da ya marka ya da satışa odaklı oluyor. Aynı zamanda kulağa hitap eden bir markayız. Radyo reklamlarında sürekli varız. Görselden çok kulağa hitap eden mecralara yoğunlaşıyoruz. Biz markamızı tasarrufun üzerine inşa ettik. Kuruluşumuzdan bu yana bunu istikrarlı bir şekilde yürütüyoruz. Türk insanı çok iyi bir gelir düzeyine sahip değil. Hali hazırda kazanamıyorken nasıl tasarruf edebilsin insanlar? Biz uluslararası araştırmalar yaptırıyoruz. İngiliz ortağımız Aviva’nın da bu konuda bize çok destek olduğunu söylemeliyim. Çıkan sonuçlara göre en fazla tasarruf yapan ülkelerin Çin ve Hindistan olduğunu görüyoruz. Yani gelir düzeyi en düşük olanlar. En az tasarruf yapan ülkeler de Türkiye ile Amerika. Bu sonuç bize tasarrufun gelir düzeyinden bağımsız olduğunu gösteriyor. Bu bir zihniyet meselesi aslında. İnsanların geleceğini ne kadar düşündüğü, anlık zevklerine ne kadar bağımlı olduğu gibi konular belirleyici oluyor. Örneğin, 25 yaşındaki bir vatandaşımız ayda 200 lirasını ayırsa, 56 yaşında emekli olduğunda bir kaç yüz bin lira biriktirmiş olacak. Ayda iki yüz lira kenara ayıramayacak, kıt kanaat geçinen kişilerde olabiliyor ama çoğunluğun buna ayıracak durumu olabiliyor. Bu bir tercih meselesi. Biz kişilerin cebindeki para miktarını değiştiremeyiz ama algıyla oynayabiliriz. AvivaSA’nın ilk reklamında verdiği mesaj "Paraları saç-ma!" oldu. Günümüzde açıkhavada, internette, televizyonda sürekli bir harcama teşviki var. Herkes malını satmaya çalışıyor. “O kadar harcama, tasarruf et” diyen kimse yok. O yüzden bu mesaj müthiş aykırı bir mesajdı. İnsanlar paralarının bir bölümünü size yatırdıklarında bunun ne kadar karlı bir yatırım olduğunu düşünmüyorlar belki de… Biz bir gayrimenkul şirketi değiliz. Parayı aldık, sizin adınıza çimento alıyoruz, demir alıyoruz gibi bir durum yok ortada. Bizim yaptığımız, parayı emanet alıp çeşitli yatırım araçlarına yönlendirmek. Bu arada kişi istediği an sistemden çıkıp ufak kesintilerle parasını geri alabilir. Vazgeçme hakkı her zaman var. Bir de bunun üzerine devlet katkısı geldi. Ekstra bir birikim de ekleniyor üzerine kısacası, bu durum da tasarruf yapanların hoşuna gitti. Bu sistemin en güzel yanı tasarruf alışkanlığı kazanması. Sisteme dâhil olduktan ne kadar süre sonra emekli olunuyor? AvivaSA’dan emekli olabilmek için iki şart var. Birincisi sisteme girdikten sonra 10 yıl geçmesi, ikincisi 56 yaşını doldurmuş olmanız. Bu arada paranızı isterseniz toplu alabiliyorsunuz, isterseniz de maaş gibi alıyorsunuz. SGK’dan ne gibi farkları var AvivaSA emeklilik sisteminin? İnsanlar önceden asgari ücretle çalışıyordu emekli olduğunda da SGK'dan ona yakın bir gelir elde ediyordu. Böylece aynı gelir seviyesini koruyabiliyordu. Ancak günümüzde arada büyük farklar oluşmuş durumda. O aradaki açığı kapatmak için ya hayat standardınızı düşüreceksiniz ya da açığı kapatacaksınız. Bunun yolu da Bireysel Emeklilik Sigortasından geçiyor. SGK'nın geleceği de çok sıkıntılı. İnsanlar gittikçe eskisinden uzun yaşıyor. Refah seviyesi arttıkça yaşam süresi de artıyor. Bugün Japonya'da ortalama yaşama süresi 80'nin üzerinde. Emeklilikte de kural şudur: Bir kişi kaç yıl çalıştıysa yarısı kadarını da emeklilikte geçirirse gelenle giden birbirini tutar. Batıda emeklilik maaşları düşürülüyor veya emeklilik yaşı sürekli ileri atılıyor. Ülkemizde beklenen ömür uzuyor ve çocuk yapma oranı düşüyor. Türkiye'de de 2050 yılından sonra eksiye düşme olasılığımız var. O günler geldiğinde bugün SGK bana bakar diyen kişiler 2050 yılında emekli olmaya kalktıklarında bugünkü gibi bir SGK bulamayabilirler. Bu bütün dünyada böyle, Türkiye'ye has bir durum değil. İnsanların genç yaşta bir şekilde tamamlayıcı bir yatırım yapması önemli. O yüzden "paraları saçma"  önemli bir mesaj ama algıyı yaratmak 10 saniyelik bir reklamla olacak şey değil.  Tasarrufa teşvik amaçlı çalışmalar yapıyor musunuz? Biz markamızı tasarruf üzerine kurduk. Aykırı reklamlar yaptık. 2010 yılında bir kumbara tasarımı yarışması düzenledik. Bireysel emekliliğe girmek için “Tam Zamanı” adında bir reklam kampanyası yaptık. Son birkaç yıldır istikrarlı olarak yaptığımız tasarrufa yönelik beklenti araştırmalarımız var. Bu arada belirtmek isterim ki sadece Türkiye'de değil dünya çapında da araştırmalar yapıyoruz. Mesela geçen yıl emekliler üzerinde bir araştırma yaptırdık. Türkiye ve İngiltere'deki emeklilerin hayat beklentilerini kıyasladık. Bu bilgileri medyayla da paylaştık. Türkiye'de çok güzel bir ilke imza attık. "Tasarruf Ölçer" diye bir araç geliştirdik. "Ben bireysel emeklilik sistemine girdim, şu kadar param var, şu kadar yatırıyorum, emekliliğe hak kazandığımda ne kadar maaş alabilirim" diye sorduklarında 30 saniyede hesaplama yapabilecekleri bir uygulama geliştirdik. Müşteriler internet sitemizden, Appstore’dan Google Play’den indirip kullanabilirler. Peki, bu uygulamada elde ettiğimiz sonuç nihai sonuç mudur? O kadar yıl sonrasında hiçbir değişiklik olmayacak mı bu sonuçta? Burada tabii “Bu kadar para koydun, yılda şu kadar para garanti getirin olur” demek değil bu. Bizim yaptığımız bireysel emeklilik fonlarının getirilerinden bir ortalama hesaplamak. Tabii ki bazı yıllar bazı konular diğerlerinden daha fazla getiri sağlayacaktır ya da tam tersi durumlar olabilir. Kadın çalışan oranının en fazla olduğu şirketsiniz aynı zamanda. Bu bir şirket politikası mıdır yoksa tesadüfi gelişen bir durum mudur? Bizde kadın-erkek çalışanlar arasında herhangi bir ayrımcılık yok. Bizde esas olan çalışanın şirkette hak ettiği yere gelmesidir. Yüzde 65 şirketin tamamında, yönetici seviyesinde de yüzde 57 kadın çalışanımız bulunuyor. Hepsi de bileğinin hakkıyla oraya geldi. Kadın çalışanın fazla olması doğal seyrinde gelişmiştir ve bence en güzeli de budur. Sonuçta biz bir Sabancı şirketiyiz. Bulunduğumuz ikliminde bunda payı var diye düşünüyorum. Tasarruf bilincini yerleştirmek için küçük yaşlar daha uygun gibi. AvivaSA’nın hedef kitlesi kimlerdir? Hedef kitlemiz ağırlıklı olarak 25-50 yaş arası. 2013 yılından bu yana alınan devlet katkısı ile sisteme girişte artış gördüğümüz kesim ise 25-34 yaş arasındakiler. Biz de bu yüzden bütün iletişimimizi gençleştirdik. Artık ağırlıklı olarak kenara para koyabileceğini düşündüğümüz 25-34 yaş aralığındakilere odaklanıyoruz. Ama 25 yaş altına hitap ettiğimiz kampanyamız da oldu. Sosyal medya üzerinde paylaştığımız "Vampirler ile Zombiler" videoları hazırladık. Reklam filmimiz şunu söylüyordu: "BES'e yatırım yapsaydın zombi olarak çalışıp ailene bakman gerekmeyecekti. Yine BES'e yatırım yapsaydın vampir gibi 700 yıl çalışman gerekmeyecekti." Eğlenceli bir şekilde anlattığımız sistemimiz hedef kitlenin hoşuna gitti. Bu tarz işleri yine tekrarlamayı planlıyoruz. Daha eğlenceli, daha aykırı çalışmalarımız olacak. Şu an o kitle BES'e giremese de kafasında bir algı olacaktır. AvivaSA'yı hatırlayacaktır. Şu an insanların, çalıştığım iş yerinden emekli olurum, diye bir beklentisi yok. Belirsizliğin olduğu yerde gelir seviyeniz yüksekse kaygınız daha da artıyor. O zaman da hem bireysel emekliliğe hem hayat sigortasına ilgi artıyor. Bireysel emeklilikte toplanmış para toplam 39 milyar. Bizim görüşümüz bu 2023'te 350-400 milyara kadar ulaşabilecek bir rakam. Yurtdışına baktığınızda milli gelirinin yüzde yüzünün üstünde BES fonu olan ülkeler var. Bizde ise yüzde 2’yi bile bulmuyor. Türkiye'de ekonominin büyümesinde ise bir engel var, o da cari açık. Dövizimiz yetmiyor. İki yakası bir araya gelmediği için de Türkiye ne zaman hızlı büyümeye kalksa ithalat patlıyor. İki üç yıl dayanıyoruz, sonra döviz bitiyor. Döviz bitince de krize giriyoruz. Ekonomi tarihimizin özeti bu. Bunu çözmenin yolu Türkiye'de katma değerli bir şeyler üretmek. Biz çimento satıp cep telefonu alıyoruz. Bir tane cep telefonu için tonlarca çimentoyu bir sürü kişi fabrikada çalışıp üretiyor. Mesela Türkiye'de petrol yok. Petro-kimya da yetersiz. Petrolü çıkaramadığımız yetmiyor üstüne işlenmiş petrol ithal ediyoruz. Bir rafineri kurmaya kalksanız 5 milyar dolar. Türkiye'de hiçbir girişimcide böyle para yok. Onu da dışarıdan borç bulmaya çalışıyoruz, riskli ülkeyiz diye bulamıyoruz. Bu tip katma değerli yatırımların uzun vadede bireysel emeklilikten gelmesi öngörülüyor. Devletin desteklemesi de bundan. Biz burada ekonomiyi uzun vadeli fonlayıp katma değerli yatırımları mümkün hale getirebilecek bir para birikimi sağlıyoruz. Sonuçları da görmeye başlıyoruz aslında. Türkiye'de son yıllar tasarruf oranı artmaya başladı. Yüzde 12.6'dan 14.9'a çıktı. Bunlar çok iyi gelişmeler. Hem tasarruf artıyor hem de uzun vadeli bir yatırıma dönüşüyor. Bunu neye bağlıyorsunuz? Bireysel emeklilik artık daha iyi bir algıya sahip olmaya başladı. Eskiden emeklilik satmaya çalıştığınızda bu ne diyorlardı. Son üç yılda çok ciddi iletişim yatırımları yapıldı. Gerekirse birlikte ortak reklamlar yapılsın denildi. Birincisi, bilinirlik arttırıldı. İkincisi, sistemden emekliler çıkmaya başladı. Türk halkı da gördüğüne inanıyor. Baktılar gerçekten emekli olunuyor. Fonlar yüzde 40 büyüdü, müşteri sayısında daha hızlı fonlar büyüyor. Kritik eşik aşıldı. Bireysel emekliliği elit bir kesimin kullandığı bir ürün olmaktan çıkardık. Bunlar da olumlu etki etti. Bireysel emeklilik dışında hangi ürünleriniz var? Bireysel emeklilik dışında hayat sigortası da satıyoruz. Hayat sigortası da kendi içinde ikiye ayrılıyor: Biri hayat riskine karşı diğeri ferdi kaza sigortası. Genç kesim hayat sigortasıyla pek fazla ilgilenmiyor. Ancak ferdi kaza sigortası herkese hitap ediyor. Hayat sigortalarının ucuna bağladığımız bir ek teminat var. Tehlikeli hastalıklara karşı yapılan bir sigorta çeşidi bu da. Kalp, böbrek yetmezliği, felç gibi aniden çıkan çok sayıda hastalığa karşı da sigorta yaptırabiliyorsunuz. Uzuvlarını sigortalatan kişiler var mı? Bizim bu tarz bir uygulamamız yok ama mutlaka vardır Türkiye’de de. Ancak yurtdışındaki kadar popüler olacağını sanmıyorum. Bu biraz da kazançla ilgili bir durum. Türkiye’de bir basketbolcu “Benim kolum 10 milyon eder” diyemez ancak bir NBA oyuncusu için bu normal bir meblağ olabilir. Hangi alanda büyümeyi hedefliyorsunuz? Hem bireysel emeklilikte hem hayat sigortasında hem ferdi sigortada büyümeyi hedefliyoruz. Bireysel emeklilik nihai ulaşacağınız refah diğeri de o zamana kadar giden süreçte başınıza gelebilecek olumsuzluklarda işinizi kolaylaştıracak bir güvence. Ebeveynlere bir şey olması durumunda çocuğun eğitim masraflarını karşılamaya yönelik bir sigorta uygulamamız da var örneğin. Yarın ne olacağımızın hiç garantisi yok çünkü.