DBE, Facebook üzerinden travma sonrası stres bozukluğunu ölçmeye başladı

Doğal afetler, kazalar, bombalar ve saldırılar gibi olaylar sonucunda bireyler ağır travmatik deneyimler yaşayabiliyor. Hem fiziksel hem de duygusal açıdan yaşanan bu gibi travmatik süreçlerin üzerinden zaman geçmiş olsa da, bireylerin üzerindeki etkisi hâlâ devam edebiliyor. Travma Sonrası Stres Bozukluğunun psikolojik destek alınması ile ortadan kaldırılabileceğini belirten DBE Davranış Bilimleri Enstitüsü Kurucu Başkanı ve Uzman Klinik Psikolog Emre Konuk, “Tüm yaşananlar sonrası daha geniş kitleler üzerindeki etkiyi analiz edebilmek için Facebook üzerinde Travma Tarama Testi’nin yer aldığı bir uygulama hayata geçirdik. Sunduğumuz bu ücretsiz uygulama ile kullanıcılar testi uygulayarak kendilerinde travma sonrası stres bozukluğu belirtisi olup olmadığını öğrenebilecekler” dedi.Karşılaştığınız travmatik olaylardan etkilendiğinizi düşünüyor musunuz? Uyuyamıyor musunuz? Anlamlandıramadığınız fiziksel problemleriniz mi var? Sebebi, travma sonrası stres bozukluğu olabilir.Yaşanan travmatik olayların üzerinden zaman geçmiş olsa bile etkilerinin devam edebileceğini belirten DBE Davranış Bilimleri Kurucusu ve Uzman Klinik Psikolog Emre Konuk, “Eğer travmatik süreçleri yaşamış kişi olaylardan etkilenmişse, olayın hemen ardından bu travmatik etkiler uyku bozuklukları, çabuk irkilmeler, normalden daha fazla olarak travmayı çağrıştıracak tetikleyicilerden etkilenmek gibi belli şekillerde ortaya çıkabiliyor. Travmayı takip eden erken dönemde alınan psikolojik destek, kişilerin travmatik olaydan etkilenme düzeylerinin hafiflemesine yardımcı olur. Konu ile ilgili bireylere ulaşmak ve bu süreçte onlara destek olabilmek adına popüler sosyal ağ Facebook üzerinden ücretsiz Travma Tarama Testi sunan uygulamamızı hayata geçirdik. Bu teste verilecek cevaplar, travmatize olmuş kişilerin vermiş olduğu cevaplarla benzerlik gösteriyor. Bu sebeple, psikolojik destek almak için kişilere faydalı olacak. Ancak bu testin sonucu herhangi bir psikolojik tanı alındığını ya da psikolojik bir rahatsızlığın olduğu anlamına gelmiyor. Yalnızca travmatik olaylardan olumsuz yönde etkilenildiğini ve daha az etkilenen kişilerle karşılaştırıldığında, ileride Travma Sonrası Stres Bozukluğu (TSSB) geliştirme olasılığının daha fazla olduğunu gösteriyor” dedi.Travma sonrası yaşanan stres bozukluğu ile ilgili örnekler veren Konuk, “Travmatize olmuş kişinin izlediği filmde bombalar patlıyorsa ya da film şiddet içeriyorsa, kişi bu sahnelerden çabucak etkilenerek daha önce yaşadığı travma tetiklenebilir. Böyle bir durumda insan beyni, bu etkilenmeyi yaşanan travmatik olayla ilişkilendirir. İnsan zihni bunları insanı korumak için savunma mekanizması olarak kullanarak korkuyu, kaygıyı, endişeyi bastırma yoluna gider.Korku, kaygı ve endişe günlük hayatın akışı içinde bastırıldığı için fark edilmeyebilir ya da zihin o travmatik anıları işler ve artık rahatsız etmez hale gelir. Eğer zihin işliyor, bu görevi yerine getiriyor ve travmatik yaşantı artık rahatsız etmez hâle geliyorsa hiç mesele yoktur. Ancak asıl sorun zihnimizin bunu yapamadığı zamanlardır. Eğer kişinin zihni bunu yapamadıysa ve travmatik yaşantı üzerinden üç ay, altı ay geçmiş, depresif şikâyetler, isteksizlik halleri, kızgınlık ve öfke halleri, kaygı ya da sıkıntı gibi durumlar, psikosomatik rahatsızlıklar, karın ağrısı, migren, baş ağrıları, bel ağrıları gibi durumlar başlamış ise bu gibi durumlarda, travmatik olayın üzerinden zaman geçtiği için beyin bunları daha önce yaşanan travmatik olayla bağlayamaz ve ikisi arasında ilişki kuramaz hale gelir. Sürekli bu semptomlar yaşanıyorsa da “Hayatımızda travma var mı?” diye mutlaka bakmak gerekiyor. Travma Tarama Testimiz bu anlamda herkese faydalı olacaktır” dedi.